Đối với người Việt Nam, cúng tất niên là phong tục quen thuộc mỗi dịp Tết đến xuân về. Đây là một nét đẹp văn hoá truyền thống đã tồn tại hàng nghìn năm nay. Mâm cúng tất niên 3 miền có gì khác nhau? Cần lưu ý gì khi cúng tất niên? Hãy đọc bài viết dưới đây của iXoSo đã tìm lời giải đáp.
>> Xem thêm: 99+ Status, caption Tết 2024 ngắn gọn, hài hước, thả thính, ý nghĩa
Cúng tất niên là gì? Ý nghĩa của cúng tất niên
Cúng tất niên là nghi thức dùng để đánh dấu kết thúc một năm Âm lịch sắp qua và đón chào năm mới đang đến. Đây là một trong những phong tục tập quán của người dân Việt Nam.
Trước khi tổ chức làm lễ, mọi người sẽ cùng nhau dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, lau dọn bàn thờ tổ tiên để chuẩn bị mời ông bà về ăn Tết. Sau đó, các thành viên chuẩn bị mâm cúng, đọc bài văn khấn tất niên để cầu mong bình an. Khi nén hương tàn, cả gia đình sẽ cùng nhau quây quần, sum vầy thưởng thức mâm cúng.
>>> Xem các tìm kiếm HOT ngày Tết: Mâm ngũ quả ngày Tết, Khai bút đầu năm, Cúng đầu năm, mâm cúng khai trương đầu năm

Cúng tất niên là nghi thức quan trọng bởi nó ẩn chứa nhiều ý nghĩa:
- Mọi người cùng nhìn lại năm cũ, rà soát các khoản nợ nần để tìm cách trả xong trước đêm 30 Tết.
- Là dịp để tất cả các thành viên của gia đình ở xa cùng nhau tụ họp, chia sẻ những gì đã trải qua trong suốt một năm.
- Việc lau dọn, sửa soạn bàn thờ là cơ hội để con cháu thể hiện lòng thành kính và hiếu thảo với ông bà, tổ tiên.
- Đối với các doanh nghiệp, cúng tất niên còn nâng cao tinh thần đoàn kết giữa đồng nghiệp với nhau.
>>> Tham khảo thêm về:
- Kinh Địa Tạng bản quyền, giá tốt
- Tượng, bài vị Thần Tài thổ địa, đẹp, hiện đại, giá tốt
- Bàn thờ gia tiên hiện đại, đơn giản, cao cấp, giá tốt
Hướng dẫn cách cúng tất niên cuối năm Giáp Thìn 2024
1. Thời gian cúng tất niên
Thông thường, lễ cúng tất niên thường được tổ chức vào ngày 30 tháng Chạp hoặc 29 tháng Chạp (nếu là năm thiếu). Tuy nhiên, trong nhiều năm trở lại đây, nhiều gia đình có việc bận thường làm tất niên sớm hơn để phù hợp và thuận tiện với lối sống cũng như tính chất của công việc.
Tuỳ vào phong tục và thói quen sinh hoạt của từng gia đình mà lễ cúng có thể tổ chức vào buổi trưa hoặc buổi tối. Về khung giờ cụ thể, cúng tất niên thường tổ chức vào giờ hợp tuổi của chủ nhà.

2. Chuẩn bị bữa cơm tất niên
Vì là bữa cơm cuối năm nên cơm tất niên cũng thịnh soạn, đầy đủ các món. Ngoài ra, bữa cơm còn được bày biện đẹp mắt hơn so với ngày thường. Không có tiêu chuẩn nhất định cho mâm cơm tất niên vì mỗi vùng miền đều có đặc trưng khác nhau:
- Miền Bắc thường có miền xào lòng gà, canh bóng hoặc canh măng hầm móng giò, giò xào, giò lụa, nem rán,…
- Miền Trung và miền Nam có nhiều nét tương đồng như cùng có bánh chưng và bánh tét, thịt gà luộc, chả lụa, thịt kho,…

>>> Tham khảo thêm về những sản phẩm biếu tặng ngày Tết:
- Bia Sài Gòn Lager, Special chính hãng, giá tốt
- Nước ngọt – Mirinda, Fanta, Coca Cola, Pepsi, 7UP, Sprite giá tốt
- Mirinda – Vị cam, soda kem, việt quốc giá tốt, chính hãng
3. Văn khấn cúng tất niên
Văn khấn tất niên 30 Tết
Khi cúng tất niên ngày 30 Tết, gia chủ sẽ đọc bài văn khấn sau:
Nam mô a di Đà Phật! (đọc 3 lần).
Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn. Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày …… tháng Chạp năm …………
Tín chủ chúng con là: (họ và tên gia chủ)
Ngụ tại: (địa chỉ nhà)
Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Nay là ngày 30 Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.
Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám …
Nam mô a di Đà Phật! (đọc 3 lần).

Bài cúng tất niên trong nhà 2024
Dưới đây là bài cúng tất niên năm 2024 ở trong nhà:
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ……………..
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm 2022 (Âm lịch).
Tín chủ (chúng) con là: (họ và tên) tuổi:………..………
Ngụ tại: (địa chỉ).
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khỏe, gia đình hòa thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!

Bài cúng tất niên cuối năm ngoài trời
Khi cúng tất niên cuối năm ngoài trời, gia chủ đọc bài khấn sau:
Nam mô a di Đà Phật! (Đọc 3 lần)
Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần.
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương. Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày …… tháng Chạp năm ……….
Tín chủ chúng con là: (họ và tên)
Ngụ tại: (địa chỉ)
Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Nay là ngày 30 Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.
Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám…
Nam mô a di Đà Phật! (Đọc 3 lần)

>>> Tham khảo thêm về những sản phẩm biếu tặng ngày Tết:
- Bánh gạo One One 230g vị bò nướng, vị phô mai, vị ngọt dịu ngon, giòn
- Trà Cozy túi lọc vị đào, trà xanh túi lọc, hồng trà Cozy ngon
4. Nên cúng tất niên ngoài trời hay trong nhà?
Cúng tất niên ngoài trời hay trong nhà là một trong những câu hỏi được nhiều người quan tâm. Theo văn hoá truyền thống, cúng tất niên thường tổ chức tại bàn thờ gia tiên trong nhà. Các thành viên cùng quây quần nấu cỗ và bày biện để dâng lên ông bà, thần linh, gia tiên.
Nếu gia đình khá giả và có điều kiện hơn vẫn có thể làm thêm một mâm cúng tất niên ngoài trời. Tuy nhiên đây không phải là điều bắt buộc. Chỉ cần khấn vái bằng tất cả lòng thành tâm và sự chu đáo là được.
5. Chuẩn bị bữa cơm tất niên
Mâm tất niên Miền Bắc
Mâm cúng tất niên ở các tỉnh miền Bắc thường phải có 4 đĩa và 4 bát (đối với cỗ nhỏ). Nếu là mâm cỗ lớn phải có 6 đĩa 6 bát hoặc 8 đĩa 8 bát được xếp thành 2 đến 3 tầng. Trong mâm cúng tất niên cuối năm, các món ăn không thể thiếu bao gồm xôi gấc, miến lòng gà, canh bóng thả mọc nấm, hành muối, mắm chưng, thịt đông, nem rán, giò lụa, chả quế,…

Mâm tất niên Miền Trung và Nam
Với các tỉnh miền Trung, mâm tất niên không yêu cầu chi tiết về số bát đĩa như miền Bắc nhưng cũng yêu cầu phải có những món ăn quen thuộc không bao giờ thiếu như bánh chưng, bánh tét, củ kiệu, thịt gà luộc, gà bóp rau răm, ram chiên, thịt heo luộc,…
Còn với miền Nam, mâm tất niên thường có nhiều món ăn nguội vì đặc điểm về thời tiết. Các món ăn thường thấy trên mâm cỗ như thịt kho tàu, bánh tét, canh khổ qua nhồi thịt, củ cải ngâm nước mắm, gỏi tâm thịt, chả giò,..

>>> Tham khảo thêm về những sản phẩm biếu tặng ngày Tết:
- Bánh Custas hộp 6 cái, 12 cái – Bánh bông lan nhân kem trứng thơm ngon
- Bánh quế Cosy, Nabati, vị socola, vị dâu, vị lá dứa ngon
- Kẹo Marshmallow trắng, nhân socola, không đường, thơm ngon
6. Lưu ý khi cúng tất niên
- Dọn dẹp, lau chùi bàn thờ tổ tiên tươm tất, dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ trước khi làm lễ cúng tất niên.
- Tuy không cần cầu kỳ nhưng gia chủ phải bày biện món ăn ngon mắt, sạch sẽ và chu đáo.
- Nên có đầy đủ các thành viên trong gia đình để bữa ăn cuối năm sum vầy.
- Không nên cãi nhau, nói chuyện lớn tiếng để làm không khí mất vui trong ngày đoàn tụ cuối năm. Thay vào đó, bạn hãy chúc nhau những lời chúc vui vẻ, tốt lành.
Bạn có thể chuẩn bị những câu chúc Tết hay nhất để dành tặng cho gia đình, bạn bè của mình trong dịp Tết đang cận kề nhé!

Bạn có thể tham khảo thêm: Hướng dẫn cách cúng đầu năm đúng chuẩn mang lại nhiều may mắn
Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn biết thêm nhiều thông tin thú vị về phong tục cúng tất niên. Tết đang đến cận kề, còn chần chờ gì nữa mà không dọn dẹp bàn thờ tổ tiên và chuẩn bị mâm cúng cuối năm thịnh soạn. Nếu có nhu cầu mua sắm cho lễ cúng tất niên, bạn có thể mua trực tuyến trên iXoSo.vn. Một số món đồ cần thiết mà mọi gia đình đều cần để chuẩn bị cho mâm cúng tất niên bạn có thể tìm thấy ở iXoSo như:
- Nước lau bàn thờ cao cấp tinh chất quế và thảo mộc
- Giấy cúng tất niên đủ bộ
- Set bộ bát đĩa hoa mặt trời sứ trắng cao cấp